باکتری‌های دهان — 3 گونه اصلی باکتری‌های دهان + راهنمای تنظیم باکتری‌های مضر و مفید دهان

باکتری‌های دهان یکی از مهم‌تیرن مواردی هستند که برای شناخت سلامت دهان و دندان باید آن‌ها را بشناسیم. یکی از مواردی که اکثراً انسان‌ها در طول زندگی خود کمتر به آن توجه می‌کنند، بهداشت دهان و سلامت دندان‌هایشان و همچنین کنترل میزان باکتری‌ها است. این موضوع می‌تواند برای افراد در بلندمدت، مشکلات و آسیب‌های جدی را ایجاد کند. برای آنکه شما بتوانید بهداشت دهان خود را به خوبی رعایت کنید بایستی با دنیای درون دهان خود که به آن میکروبیوم دهان نیز گفته می‌شود. آشنا شوید.

جالب است بدانید اگر بخواهیم دنیای دهان شما را به دنیای انسان‌ها تشبیه کنیم، می‌توانیم بگوییم که انسان‌های جامعه دهانی شما باکتری‌ها هستند. شاید باور این موضوع که میلیاردها باکتری در دهان هر انسان زندگی و چرخه عمر خود را سپری می‌کنند کمی سخت است، اما این موضوع واقعیتی غیر قابل مشاهده است. برای اینکه شما بتوانید آن‌ها را مدیریت و بهداشت دهان و سلامت دندان‌های خود را حفظ کنید لازم است با انواع باکتری‌های دهان آشنا شوید.

باکتری چیست؟ آیا در دهان شما تنها باکتری‌های مضر زندگی می‌کنند؟ مفدیترین باکتری‌های دهان چه باکتری‌هایی هستند؟ وظایف باکتری‌های دهان چیست؟ با ما همراه شوید تا در این مقاله از مجله الدر پاسخ این سؤالات را به راحتی دریافت کنید.

باکتری چیست؟

قبل از آن که بخواهیم شما را با انواع باکتری درون دهان آشنا کنیم نیاز است که شما به صورت کلی با میکروارگانیسمی به نام باکتری آشنا شوید. باکتری‌ها یا ترکیزه‌ها جانداران بسیار ریزی هستند (معمولاً اندازه باکتری در حد چند میکرون است) که بدون وجود آن‌ها حیات و زندگی به شکل کنونی بر روی زمین امکان‌پذیر نیست.

باکتری‌ها از لحاظ ظاهری به سه دسته میله‌ای، کروی و مارپیچی تقسیم می‌شوند. جالب است بدانید، محققان باکتری‌ها را بر اساس رنگ، شکل و متابولیسم تقسیم می‌کنند.

باکتری‌ها بر اساس رنگ به (باکتری‌های گرم منفی و باکتری‌های گرم مثبت)، بر اساس شکل به (باکتری کوکسی، باکتری باسیل، باکتری کوکوباسیل، باکتری ویبریو، باکتری اسپریل و باکتری اسپیروکت)، و بر اساس متابولیسم به (باکتری هوازی، باکتری بی‌هوازی و…) تقسیم می‌شوند.

باکتری‌ها این میکروارگانیسم‌های ساده، از متنوع‌ترین و مهم‌ترین جانداران برای بقای محیط زیست به شکل کنونی هستند و تاثیرات مفید بسیار زیادی بر روی زیست بود فعلی می‌گذارند. حال که به صورت تقریبی با باکتری‌ها آشنا شدید نوبت آن رسیده است تا با خانواده دهانی این میکروارگانیسم‌ها آشنا شوید.

انواع باکتری های موجود در دهان

وقتی صحبت از بهداشت دهان و سلامتی دندان‌ها به میان می‌آید همه ما به صورت پیش‌فرض به یاد مسواک، خمیر دندان، نخ دندان، دهان‌شویه و خوشبو کننده‌های دهان می‌افتیم. اما هر کدام از این وسایل در صورت استفاده صحیح و به‌موقع از آن‌ها به سلامت دهان و دندان شما کمک خواهند اما این به چه معناست؟ وقتی شما در حال میل کردن یک وعده غذایی هستید در دنیای دهان شما، باکتری‌ها در حال گرفتن جشن و پایکوبی هستند و از مواد غذایی که شما وارد دهان خود می‌کنید تغذیه می‌کنند.

اگر بخواهیم افراد دعوت شده به این مهمانی در دهان شما را طبقه‌بندی کنیم می‌توان آن‌ها را به دسته باکتری‌های بی‌ضرر، باکتری‌های مضر و باکتری‌های مفید تقسیم نمود.

1. باکتری‌های بی ضرر دهان

دسته‌ای از باکتری‌های دهان که برای سلامتی شما نه ضرری و نه فایده‌ای دارند به باکتری‌های بی‌ضرر شناخته می‌شوند. این باکتری‌ها نه از دندان‌های شما محافظت می‌کنند و نه به آن‌ها آسیبی وارد می‌کنند. این باکتری‌ها به هضم مواد غذایی نیز کمکی نخواهند کرد و فقط زیست‌بوم آن‌ها دهان شماست و از مواد غذایی که شما میل می‌کنید برای بقا و تولید خود استفاده می‌کنند.

2. باکتری‌های مفید دهان

دسته دیگری از باکتری‌های دهان که حضورشان در دهان انسان باعث ایجاد بهداشت در دهان از طریق سرعت بخشیدن به هضم غذا و محافظت از دندان‌ها می‌شود را، باکتری‌های مفید دهان می‌نامیم. گفتنی است باکتری‌هایی که بهبود هضم غذا کمک می‌کنند، تحت عنوان پروبیوتیک ها نیز شناخته می‌شوند. شما می‌توانید با خواندن مقاله پروبیوتیک چیست؟ اطلاعات بیشتری از این میکروارگانیسم‌ها کسب نمایید.

3. باکتری‌های مضر دهان

گونه دیگری از باکتری‌های دهان، باکتری‌های مضر دهانی نام دارند، این دسته از باکتری‌های دهان برای بهداشت دهان و سلامتی دندان‌ها و حتی دستگاه گوارش شما نیز مضر هستند. این باکتری‌های معمولاً با مصرف مواد قندی درون دهان شما و تولید اسید به دندان‌های شما آسیب جدی وارد می‌کنند.

دو گونه از این باکتری‌ها به دلیل آسیب‌های شایع دندانی و لثه‌ای که ایجاد می‌کنند از بقیه آن‌ها بسیار شناخته‌شده‌تر هستند. این دو باکتری استرپتوکوکوس موتانس و پورفیروموناس ژنژیوالیس نام دارند.

باکتری استرپتوکوکوس موتانس یا قاتل دندان عامل اصلی پوسیدگی دندان‌های شماست. مطمئناً برای شما هم پیش آمده است که به صورت ناگهانی بین دو عدد از دندان‌هایتان سیاه شود. این سیاهی دندان‌ها نشان از پوسیدگی دندان شما بر اثر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان‌هایتان است.

وقتی که شما به‌صورت منظم از مسواک، دهان شویه و نخ دندان بعد از هر وعده غذایی و خوردن مواد غذایی شیرین و قنددار استفاده نمی‌کنید، مواد غذایی در دهان و میان دندان‌های شما باقی می‌ماند. شما با این کار در حقیقت سفره بسیار خوبی را برای باکتری استرپتوکوکوس موتانس تدارک دیده‌اید. این نوع باکتری با مصرف قند و نشاسته مواد غذایی که شما استفاده کرده‌اید، به عنوان یک محصول جانبی از خودش اسیدهایی ترشح می‌کند که برای دندان‌ها و لثه بسیار مضر هستند و پس از مدتی باعث سیاهی و پوسیده شدن کامل دندان‌ها می‌شوند.

باکتری پورفیروموناس ژنژیوالیس عامل اصلی پریودنت داخل دهان است. این باکتری به‌صورت طبیعی در دهان افراد بیمار یافت می‌شود و یکی از خطرناک‌ترین باکتری‌ها است و زمانی که در دهان وارد شود، باعث ایجاد بیماری دهانی پریودنت می‌شود. بیماری پریودنت که یک بیماری خطرناک و پیش رونده است بر بافت‌ها و استخوان آلوئل اثر گذاشته و درد شدیدی را در دهان و دندان‌های شما ایجاد می‌کند. شایان ذکر است در صورتی که در زمان مناسب از این بیماری جلوگیری نشود در بعضی موارد باعث از دست دادن دندان‌هایتان نیز خواهد شد.

مدیریت باکتری‌های دهان با محصولات الدر

بر خلاف دنیای انسان‌ها، مدیریت باکتری‌های دهان، کار بسیار سختی نیست. شما با رعایت بهداشت دهان و سلامت دندان‌هایتان از طریق مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی، رژیم سالم، پرهیز از استفاده از مواد قندی در بین دو وعده غذایی و… به‌راحتی می‌توانید از رشد و تولیدمثل باکتری‌های مضر دهان خود جلوگیری کنید. از سوی دیگر نیز با مصرف مواد دارای پروبیوتیک مثل ماست‌های پروبیوتیک، کپسول‌های پروبیوتیک و قرص خوشبوکننده دهان الدر حاوی پروبیوتیک و…، باکتری‌های مفید دهان خود را افزایش داده و سلامت دهان خود را بیش از پیش تضمین نمایید.

از این مجله الدر را در این مقاله همراهی کردید سپاسگزاریم.